Advance Ruling
رأی مقدماتی
یک نظر یا تصمیم رسمی و کتبی است که گمرک به درخواست واردکننده، صادرکننده یا سایر ذینفعان، قبل از انجام عملیات گمرکی (مثل واردات) درباره موضوعی خاص (مثل طبقه‌بندی تعرفه‌ای، ارزش‌گذاری، مبدأ کالا و …) صادر می‌کند.
رأی مقدماتی برای مدت مشخصی معتبر است (مثلاً 6 ماه یا یک سال) و تنها در صورتی اعتبار دارد که شرایط کالا، قوانین و تعرفه‌ها در آن مدت تغییر نکند.
انواع متداول رأی مقدماتی:
-
طبقه‌بندی تعرفه‌ای (Tariff Classification):
گمرک اعلام می‌کند که کالای خاصی، تحت چه ردیف تعرفه‌ای قرار می‌گیرد. این مورد در ایران بسیار مهم است چون اشتباه در کد تعرفه ممکن است منجر به پرداخت عوارض بیشتر یا قاچاق تلقی شود. -
ارزش‌گذاری (Valuation):
گمرک بررسی می‌کند که قیمت کالا چه مقدار باید باشد (بر اساس فاکتور، هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه و …)، برای محاسبه حقوق گمرکی. -
مبدأ کالا (Origin):
گمرک تشخیص می‌دهد که مبدأ واقعی کالا کدام کشور است، که تأثیر مستقیمی بر معافیت‌ها یا تعرفه‌های ترجیحی دارد.
مزایای رأی مقدماتی:
- کاهش ریسک اختلاف با گمرک در زمان ترخیص کالا
- اطمینان بیشتر برای تجار قبل از واردات یا صادرات
- تسهیل برنامه‌ریزی مالی (مثلاً تعیین دقیق هزینه‌های گمرکی)
- شفافیت و کاهش فساد احتمالی
وضعیت در گمرک ایران:
گمرک ایران طبق ماده ۴۳ قانون امور گمرکی امکان دریافت رأی مقدماتی را فراهم کرده است.
در حال حاضر می‌توان از طریق سامانه‌های الکترونیکی گمرک (مثلاً سامانهEPL) درخواست ثبت کرد. معمولاً رأی کتبی ظرف چند هفته صادر می‌شود